เมื่อเราเริ่มเขียนเรื่องราวของเราแล้ว บางทีเกิดภาวะตีบตัน ไม่รู้จะพาเรื่องไปทางไหน พาลจะเกิดความท้อใจและเลิกเขียนไปดื้อ ๆ หรือไม่ก็เขียนไปแล้วให้คนอื่นอ่านแล้วเขาไม่อิน ไม่สนุกเลย ปัญหามีหลายสาเหตุแต่หนึ่งในสาเหตุใหญ่ ๆ ก็คือตัวละครของเรายังไม่มีคุณภาพพอ วันนี้เราจะมาเรียนรู้เพื่อแก้ปัญหานี้กัน
ภาษาอังกฤษ Character มาจากภาษากรีก "kharakter " ที่มาจากภาษาลาตินหมายถึง "ผู้บันทึก"
ภาษาไทย ราชบัณฑิตให้ความหมายว่า "ผู้มีบทบาทในการดำเนินเรื่องของวรรณกรรมประเภทต่าง ๆ"
ในทางการเล่าเรื่องเรานิยามว่า "ตัวตนที่สมมติขึ้นมาดำเนินเรื่องในเรื่องเล่าประเภทต่างๆ" ตัวละครสามารถเป็นมนุษย์ สัตว์ สิ่งของ หุ่นยนต์ หรืออะไรก็ได้ที่เราสร้างขึ้นมาตามแต่จินตนาการ เอาที่เหมาะกับเรื่องราวที่เล่าจะเล่า
เริ่มต้นง่าย ๆ จากการออกแบบทั้งภายนอกและภายใน
ลักษณะภายนอก (External Trait) คือสิ่งที่เราเห็นทั้งหมด
ลักษณะภายใน (Internal Trait) คือสิ่งที่เราต้องรู้จักตัวละครถึงจะเห็น
หลายครั้งที่ลักษณะภายในเป็นตัวกำหนดลักษณะภายนอก เช่น เราเห็นรูปคนมอมแมม เราก็รู้แล้วว่าเขาอาจจะเป็นคนที่ไม่สนใจเรื่องความสะอาดเท่าไหร่ หรือคนที่ดูแลตัวเองดีมาก ๆ ก็มักจะมีความมั่นใจในการออกสังคม
ยกตัวอย่างรูปภาพของตัวละครในหนังเรื่องต่าง ๆ ที่เห็นแล้วสามารถบอกได้ทันทีว่านี่ตัวดีตัวร้าย
Meryl Streep จากเรื่อง Devil Wears Prada : เราจะเป็นเขาเป็นผู้หญิงที่ไฮโซ แต่งตัวเนียบ น่าจะเป็นคนเข้มงวดจากAttitude เวลาที่เขามองอะไร
Transformer : Bumblebee vs Megatron
หนังไทย ผู้ชายผมสั้น ผู้หญิงผมยาว ผู้ร้ายมีหนวด
แน่นอนว่าชีวิตจริงเราอาจจะบอกยากว่าใครนิสัยเป็นยังไง แต่กับภาพยนตร์คนดูมีเวลาแค่ไม่กี่วินาทีในการทำความรู้จักตัวละครก่อนจะเดินทางต่อไปกับเรื่อง ดังนั้นการสร้างคาแรคเตอร์ให้มั่นคงทำให้ประหยัดเวลาในการปูเรื่อง และทำให้หน้าหนังของเราสื่อสารกับคนดูได้เร็วขึ้นอีกด้วย
เมื่อเรามีลักษณะตัวละครที่เราต้องการแล้ว เรื่องราวจะเดินต่อไปได้ ตัวละครของเราต้องมีแรงจูงใจ แรงจูงใจนั่นแหละทำให้เกิด Story
ยกตัวอย่างแรงจูงใจจากตัวละครที่เราประทับใจ
Peter Parker "มีแรงจูงใจในการใช้ชีวิตนักเรียนมัธยมของเขาอย่างสงบสุขที่สุด"
Captain America "มีแรงจูงใจในการรักษาสันติภาพและความสามัคคีของเหล่าอาเวนเจอร์"
Thanos "มีแรงจูงใจในการปรับสมดุลของจักรวาล"
คนดูมักจะเอาใจช่วนตัวละครที่มีแรงจูงใจและความเชื่อเหมือนๆกับเขาหลายครั้งเรามักจะสร้างตัวละครที่จากคนที่มีความเชื่อในแบบต่างๆ เพื่อให้เขาเอาตัวเองแทนลงไป สังเกตุพวก Character ใน Anime ลองเม้นใต้คลิปนี้ก็ได้นะครับว่าคุณอยากเป็นใครในการ์ตูนต่อไปนี้เพราะอะไร
"สามารถสร้างได้จากหลายมุมมอง"
ตัวอย่าง
ความกลัว / สิ่งลึกลับ - Conjuring / It
ความสงสัยใคร่รู้ / ปริศนา - Seven / Zodiac
ความโลภ / เงิน - Wolf of Wallstreet / Squid Game
ความเป็นเลิศ / เกียรติยศ - Whiplash
ในการสร้าง Story ตัวละครเราอาจจะมีความต้องการอย่างใดอย่างหนึ่งแล้วประสบความสำเร็จ เรื่องจบ นั่นก็เป็น Story ได้ หากแต่เมื่อความความต้องการของเขาและเธอถูกขัดความโดยตัวละครอื่น Plot มันถึงเกิดขึ้น
ยกตัวอย่าง
Team Avenger ปกป้องโลกให้สงบสุข VS Thanos ก็อยากให้โลกสงบสุข โดยการลดประชากรลงแล้วไปใช้ชีวิตอย่างพอเพียง
Don't look up พี่ลีโอกับเจนลอว์ ต้่องการปกป้องโลกจากอุกกาบาต VS ผู้มีอำนาจที่โฟกัสแต่ผลประโยชน์ของตัวเอง
เราจะเห็นได้ว่าจุดเริ่มต้นมันมีแค่นั้นเองแต่พอดำเนินเรื่องไปก็จะมีปมขัดแย้งเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ผูกขึ้นมาให้ต้วละครแก้ไปเรื่อย ๆ การออกแบบและจัดวางปมขัดแย้งระหว่างตัวละครและการให้พวกเขาและเธอแก้ไขปมเหล่านั้น คือศิลปะที่ต้องใช้การฝึกฝน ทดลองทำ และกล้าที่จะสร้างอะไรใหม่ ๆ ขึ้นมาให้โลกเห็น
มีคนกล่าวว่า "คนดูจะจำตัวละครของคุณ ไม่ใช่พลอต" ก็ไม่ใช่คำกล่าวเกินจริงแต่อย่างใด เพราะ Plot ในโลกนี้มีอยู่ไม่กี่พลอต รูปแบบความขัดแย้งมีไม่กี่รูปแบบ หากแต่วิธีที่ตัวละครกระทำเพื่อแก้ปมเหล่านั้นต่างหากที่ทำให้คนดูประทับใจไม่รู้ลืม
ยกตัวอย่าง
Tony Stark ประกาศตนว่าเป็นไอรอนแมน
โจ๊กเกอร์ วัดศีลธรรมของชาวก๊อดแธมกับนักโทษ
โรสกลับมาช่วยแจ๊คจากน้ำท่วมชั้นคนจน และแจ็คสละชีวิตให้โรสอยู่ต่อ
Steve Jobs สองเวอร์ขั่นที่ออกมาในเวลาใกล้เคียงกัน แต่เลือกจดจำไมเคิล ฟาสเบนเดอร์ เพราะวิธีการนำเสนอมุมมองที่สตีฟ จ็อบส์ เป็นคนไม่สมบูรณ์ในเรื่องให้เห็น
ตัวละครต้องการการเปลี่ยนแปลง
จะกล่าวได้ว่าเราดูหนังหรือซีรี่ส์เรื่องนึง Plot ส่งเราเข้าไปดูแต่พอเราติดตัวละครแล้ว เราก็จะตามชะตาชีวิตของเขาไปเรื่อย ๆ จนจบเรื่อง คนเขียนบทที่ดีย่อมสร้างการเดินทางให้ตัวละครพบกับสถานการณ์ต่าง ๆ ที่พร้อมจะเปลี่ยนแปลงเขาได้ตลอดเวลา และความสนุกคือคนดูจะเอาใจช่วยว่าตัวละครนั้น ๆ จะสมหวังในสิ่งที่ปรารถนาหรือเปลี่ยนแปลงจากต้นเรื่องไปสู่เส้นทางที่ดีขึ้นหรือไม่
เมื่อตัวละครต้องการปัจจัยในการสร้างความเปลี่ยนแปลง ปมขัดแย้งก็เข้ามามีบทบาทสำคัญ
เราจะทำยังไงให้ตัวละครของเราไปเจอกับปมขัดแย้งแบบที่คาดเดาไม่ได้ และหาทางออกมาด้วยการตัดสินใจที่ชาญฉลาด เทคนิคนี้เรา จะนำเสนอในบทความต่อไปได้เลยครับ